Gaius Julius Caesar Fresco in Pompeii Marcus Tullius Cicero De tweelingbroers Romulus en Remus, de legendarische stichters van Rome


Voorpagina
Over het Latijn
Alfabet
Handige woorden en zinnen
Taalcursussen
Voorbeeldteksten
Contact
Talennet
Links

Over het Latijn

Waar wordt Latijn gesproken: Latijn wordt wereldwijd bestudeerd en gelezen als klassieke taal.
Het Latijn is een officiële taal in: Vaticaanstad.
Aantal moedertaalsprekers: 0, uitgestorven taal.
Periode waarin Latijn werd gesproken: Ongeveer 1000 v. Chr. tot ergens in de Middeleeuwen.
Eigen benaming: Latina, of voluit:
Lingua Latina.
Alfabet: Latijns alfabet.
Aantal letters in het alfabet: 21 (Van A tot X).
Regulering:
(Van spelling, etc.)
Opus Fundatum Latinitas
Classificatie:
(Taalfamilie)
Indo-Europees
------> Italisch
--------> Latino-Faliscisch
------------------------> Latijn
Latijn is sterk verwant aan: Italiaans en Sardijns.
Latijn is in mindere mate ook verwant aan: Spaans, Portugees, Catalaans, Frans, Roemeens en Papiamento.
Het Latijn is een verre verwant van: Russisch, Nederlands, Grieks, Iers, Perzisch, Hindi, Armeens en Litouws.

 

Introductie
Het Latijn is een taal die gesproken werd tussen 1000 jaar v. Chr. tot ergens in de Middeleeuwen., tot het moment dat het Latijn verbasterd was tot verschillende vormen van Volkslatijn die uiteindelijk de basis vormden voor de moderne Romaanse talen zoals Frans, Spaans en Italiaans.
Het Latijn ontstond in de regio Latium, (tegenwoordig Lazio) aan de westkant in het midden van de Italiaanse laars. Het is de regio waar de volksstam de Latijnen woonde op een vruchtbaar gebied van vulkanische grond. De Latijnen stichtten de stad Rome en van daaruit veroverden zij in hoog tempo hun buren. Zij gingen zich Romeinen noemen en bouwden een rijk rondom de Middellandse Zee. Naarmate de invloed van de Romeinen toenam, nam ook de invloed van hun taal toe. Zo werd het Latijn samen met het Grieks één van de twee klassieke cultuurtalen van Europa.
Na de val van het Romeinse Rijk in de 4e eeuw bleef het Latijn de taal van wetenschap, kunst, cultuur en vooral van religie. Als gesproken taal stierf het Latijn langzaam uit. Er valt niet precies te zeggen wanneer de laatste moedertaalspreker van het Latijn stierf. Al ten tijde van het Romeinse Rijk werd er een Volkslatijn gesproken dat afweek van de standaarden van het Klassieke Latijn. Na de val van het Romeinse Rijk ontwikkelden deze volksdialecten zich tot nieuwe talen. Het Klassieke Latijn bleef echter de norm voor vrijwel alles wat opgeschreven werd in de Middeleeuwen. Pas tegen het eind van de Middeleeuwen begon men te schrijven in de Romaanse talen, bijna duizend jaar na de val van het Romeinse Rijk. Er valt dus niet precies te zeggen wanneer het Latijn veranderde in Frans, er valt geen generatie aan te wijzen waarvan we kunnen zeggen, "Vader sprak nog net zeer verbasterd Volkslatijn, maar wat zijn zoon sprak, dat kunnen we voor het eerst Italiaans noemen". Die verandering voltrok zich zeer geleidelijk en is nauwelijks te volgen via geschreven bronnen omdat in de Middeleeuwen bijna iedereen Klassiek Latijn bleef schrijven.
De Romeinen noemden hun taal Lingua Latina.

 

Het Latijnse alfabetHet Latijnse alfabet
Het Latijn wordt geschreven in het Latijnse alfabet. Dat schrift hadden de Romeinen overgenomen van de Etrusken, hun buren.
Het Klassieke Latijnse alfabet had slechts 21 letters, A, B, C, D, E, F, G, H, I, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, V, X.
De letters K, Y en Z werden vrijwel alleen gebruikt voor Griekse leenwoorden. De letter I diende zowel als I als J en de V was tegelijkertijd een V en een U. Er werd geen onderscheid gemaakt in hoofdletters en kleine letters en ook spaties worden niet gebruikt.
Hoe weten we nu hoe Julius Caesar zijn Latijn uitsprak? Het klinkt vreemd, maar dat is eigenlijk best goed na te gaan. Zo was er een levendige culturele uitwisseling tussen de Romeinen en de Grieken. Door goed te kijken naar hoe Griekse woorden in het Latijnse alfabet gespeld worden én andersom wordt duidelijk hoe de woorden uitgesproken worden. Ook schrijven Latijnse auteurs over taalkundige zaken. Zo is er een Latijnse auteur die schrijft dat de letter K net zo goed uit het alfabet verwijderd kan worden, de letter C wordt immers precies hetzelfde uitgesproken. Dat is duidelijke taal! Daardoor weten we dat Cicero en Caesar dus uitgesproken dienen te worden als Kikero en Kaesar en niet als Sisero en Saesar.
De uitspraak van het hedendaagse Latijn dat gebruikt wordt in de rooms-katholieke kerk en de wetenschap wijkt trouwens af van de uitspraak van het Klassieke Latijn. De manier waarop het hedendaags Latijn wordt uitgesproken lijkt meer op de manier waarop het Italiaans gesproken wordt.
{cms_selflink page='17' text='Lees meer over het alfabet....'}

 

Waarom Latijn leren?
Wanneer je begint met Latijn te leren merk je al snel dat je jezelf moet verdedigen tegen een heel leger onnozelen die vinden dat het leren van Latijn een verspilling van tijd is. Het is immers, zo denken zij, een dode taal waar je in de 21e eeuw helemaal niets aan hebt. Wat een flauwekul! Hier zijn enkele goede redenen voor het leren van Latijn.
We beginnen met de belangrijkste reden: Latijn leren is leuk. De grammatica van het Latijn is net een puzzel. Latijn leren is leuk om dezelfde reden dat mensen in de trein gebogen zitten over een boekje met sudoku's of de puzzels in de gratis meeneemkrant. Latijn leren is denksport, inspanning en ontspanning tegelijkertijd. Het is leuk en een goede manier om je hersenen actief te houden.
Een tweede reden is dat vaktermen voor veel wetenschappen nog steeds in het Latijn zijn. Bijvoorbeeld voor de geneeskunde, filosofie, theologie, biologie, wiskunde, natuurkunde, scheikunde, taalkunde en rechten. Scheikundigen gebruiken afkortingen voor de elemenen die op de Latijnse woorden zijn gebaseerd. Zo wordt goud kortweg als AU genoteerd, van het Latijnse aurum. Binnen de biologie krijgt iedere diersoort een unieke Latijnse naam, hetgeen veel preciezer is dan ons alledaagse taalgebruik. Dat wat we in het Nederlands inktvis noemen zijn eigenlijk honderden verschillende soorten, ieder met een unieke Latijnse naam die iets zegt over de eigenschappen van de betreffende diersoort. Ook als je geschiedenis wilt gaan studeren kom je niet om het Latijn heen wanneer je je wilt richten op de Klassieke Tijd of de Middeleeuwen.
Wanneer je op de operatietafel ligt is het trouwens ook fijn wanneer de chirurg wat Latijn kent en het verschil weet tussen je hallux (grote teen) en je atrium (hartkamer).
Ook binnen de theologie heb je Latijn nodig. Heb je ambitie om priester, bisschop, kardinaal of zelfs de volgende paus te worden? Dat gaat je niet lukken zonder Latijn.
Het Latijn heeft een zeer gestructureerde grammatica. Door Latijn te bestuderen begrijp je grammaticale verschijnselen in andere talen die je wilt leren veel beter.

 


 

© Harmen Schoonekamp | Contact |

 

 
Advertenties

Met reclameopbrengsten wordt het onderhoud van de site betaald en sparen we voor nieuwe investeringen zoals geluidsbestanden.
Wilt u ook adverteren op deze site?